مقدمه
مرکز آموزشی سلولهای بنیادی برای همه با هدف توسعه و ترویج علوم نوین زیست پزشکی و با نگاه بسط عدالت آموزشی در سال 1390 بصورت رسمی فعالیت خود را در پژوهشگاه رویان آغاز نمود. این مرکز با ارائه انواع برنامههای آموزشی بخصوص برای مخاطبین دانشآموز به سرعت در بین مراکز آموزشی موقعیت خود را پیدا نمود، به نحوی که روز به روز بر حجم تقاضاها و گستره پراکندگی این تقاضاها از اقصی نقاط ایران افزوده میگردید.
حجم بالای تقاضا و عدم ظرفیت فضای آموزشی از یک سو و همچنین عدم امکان حضور بسیاری از علاقمندان از مناطق کمتر برخوردار و دور از پایتخت از سوی دیگر این مرکز را برآن داشت تا با طرح ایده راهاندازی و تجهیز یک آزمایشگاه سیار در قالب اتوبوس سیار آزمایشگاهی بر این محدودیتها فائق آمده و دانشآموزی به دلیل عدم توانایی حضور در پژوهشگاه رویان از این امکان محروم گردد.
شکل گیری ایده
ایده راهاندازی آزمایشگاه سیار آموزشی با الهام گیری از نمونههای موفق و مشابه خارجی و ظرفیتهای موجود در داخل کشور توسط جمعی از پژوهشگران دغدغهمند پژوهشگاه رویان در سال 91 شکل گرفت. بر اساس این ایده میبایست وسیلهایی نقلیهایی انتخاب میشد که ظرفیت تجهیز و تغییر کاربری به عنوان یک آزمایشگاه سیار را دارا بوده و بتواند حداقل پذیرای 10 نفر فراگیر بهطور همزمان را داشته باشد. این ایده همهی گزینههای پیش رو را به یک گزینه نهایی ختم مینمود، تجهیز و تغییر کاربری یک دستگاه اتوبوس.
مذاکرات و همکاریهای اولیه
بعد از نهایی شدن ایده راهاندازی اتوبوس سیار آزمایشگاهی مذاکرات جهت تامین اعتبار و تجهیزات مورد نیاز برای اجرایی شدن این ایده آغاز شد. به این ترتیب مقرر گردید که شهرداری تهران با در اختیار قراردادن یک دستگاه اتوبوس طی قراردادی(عقد عاریه) 5 ساله و همچنین اختصاص 3 میلیارد ریال جهت تجهیز و آمادهسازی اتوبوس(جدول1-1) و ستاد سلوهای بنیادی معاونت علمی ریاست جمهوری نیز با اختصاص یک میلیارد و دویست میلیون تومان گرنت از سویی دیگر در اختیار پژوهشگاه رویان به منظور فعالیتهای ترویجی و آموزشی قرار گیرد.
شروع عملیات اجرایی
با تامین اعتبار و همکاری بسیار خوب شهرداری تهران و شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و بعد از در اختیار قرار دادن یک دستگاه اتوبوس، فاز اجرایی کار آغاز شد. طراحی و اجرای این بخش توسط شرکت پادزانیچ و با نظارت پژوهشگاه رویان به مدت 6 ماه به طول انجامید. و در نهایت درتابستان سال 93 اتوبوس آماده بهرهبرداری و تحویل پژوهشگاه رویان گردید.
افتتاح رسمی آزمایشگاه سیار آزمایشگاهی
تیر ماه سال99 آزمایشگاه سیار آموزشی پژوهشگاه رویان در آیینی با حضور مسئولان وقت پژوهشگاه رویان، جهاد دانشگاهی، معاونت علمی ریاست جمهوری و شهرداری تهران و در حضور اصحاب رسانه بصورت رسمی افتتاح و آغاز به کار نمود.
آغاز به کار رسمی و شروع برنام های آموزشی
با افتتاح رسمی آزمایشگاه سیار آموزشی پژوهشگاه رویان و خبری شدن این اتفاق در رسانهها سیل درخواستها به سمت پژوهشگاه جهت استفاده از این امکان روانه شد. درخواستهای فراوان که از سراسر ایران برای مرکز سلولهای بنیادی برای همه میآمد حکایت از استقبال چشمگیر مراکز آموزشی سراسر کشور از این اتفاق مبارک داشت. با برنامهریزیهای انجام شده و پس از اولویتبندیهای صورت گرفته این اتوبوس در قالب برنامههای آموزشی متنوع نیمروزه تا چند روزه با استقرار در مراکز آموزشی مورد درخواست فعالیتهای آموزشی خود را آغاز نمود.
این برنامهریزی عموما در قالب ارائه 5 سرفصل کارگاهیِ آشنایی با روشهای کشت و نگهداری سلولهای بنیادی، آشنایی با حیوانات مدل آزمایشگاهی، آشنایی با روشهای مطالعه بافت(هیستولوژی)، آشنایی با تکنیکهای مهندسی ژنتیک و زیستشناسی مولکولی و مهندسی بافت به عموم علاقمندان ارائه میگردد.
این اتوبوس تا کنون توانسته است هزاران مخاطب از اقصی نقاط ایران و جهان را در برنامههای متنوع خود آموزش دهد. همچنین حضور در انواع رویدادهای آموزشی و پژوهشی، حضور در جشنوارهها و کنگرههای ملی و بین المللی از دیگر دستآوردهای این اتوبوس است.